Thông tin trên được công bố trong cuộc họp báo hôm 16/12 tại Hà Nội, sau cuộc hội đàm giữa ông Kerry với Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh.
Gói tài trợ sẽ bao gồm việc đào tạo và cung cấp tàu tuần tra cao tốc cho các lực lượng cảnh sát biển, hỗ trợ các quốc gia Đông Nam Á trong các hoạt động nhân đạo, kiểm soát và bảo vệ lãnh hải hiệu quả hơn.
Về chi tiết, thông tin trên trang web của Bộ Ngoại giao Mỹ cho hay nước này dự kiến cung cấp 18 triệu USD hỗ trợ mới cho Việt Nam nhằm tăng năng lực triển khai các hoạt động tìm kiếm cứu hộ, ứng phó với thảm họa thiên nhiên và các hoạt động khác. Sự hỗ trợ này sẽ bắt đầu bằng việc huấn luyện nhân lực và cung cấp 5 tàu tuần tra cao tốc cho lực lượng hành pháp trên biển của Việt Nam.
Các nhà lãnh đạo nói rằng việc hỗ trợ này nằm trong kế hoạch lâu dài của các bên đối tác, chứ không phải một phản ứng tức thời sau các diễn biến gần đây.
Ngoại trưởng Kerry khẳng định rằng hòa bình và ổn định ở Biển Đông là ưu tiên hàng đầu của Mỹ cũng như các nước khác trong khu vực. “Chúng tôi quan ngại và phản đối mạnh mẽ những hành động khiêu khích, gây sức ép để đạt được những đòi hỏi về chủ quyền lãnh thổ”, ông Kerry nói. “Các nước có tranh chấp có trách nhiệm phải giải trình rõ ràng và bảo đảm những yêu cầu của họ là phù hợp với luật pháp quốc tế”.
Kerry nhấn mạnh, Mỹ ủng hộ ASEAN và Trung Quốc sớm hoàn tất Quy tắc ứng xử trên Biển Đông. Một bộ quy tắc như vậy là rất quan trọng về lâu dài, tuy nhiên trước mắt các bên liên quan vẫn có thể tránh những tính toán sai lầm dẫn đến leo thang căng thẳng bằng các cơ chế khác nhằm ngăn chặn nguy cơ khủng hoảng, ông nói.
Ngoại trưởng Mỹ cũng bày tỏ sự quan ngại sâu sắc trước việc Trung Quốc thành lập vùng nhận dạng phòng không ở biển Hoa Đông.
“Mỹ không công nhận và không chấp nhận vùng này. Tuyên bố của Trung Quốc sẽ không làm thay đổi cách mà Mỹ thực hiện các hoạt động quân sự của mình trong khu vực”, ông nói. “Vùng nhận dạng phòng không đó không nên được thực thi, và Trung Quốc nên kiềm chế để không có những hành động đơn phương tương tự trong khu vực”, cụ thể là trên Biển Đông, ngoại trưởng Mỹ tuyên bố.
Trung Quốc công bố vùng nhận dạng phòng không trên biển Hoa Đông vào cuối tháng 11, gây sự phản ứng mạnh từ Nhật Bản và Mỹ. Một số quan chức Trung Quốc từng nói sẽ tiếp tục thiết lập những vùng nhận dạng tương tự trên các khu vực biển tiếp giáp với Trung Quốc, trong đó có Biển Đông.